Czy krem z kolagenem ma sens?

Kolagen – co to jest?

Kolagen jest fundamentalnym białkiem strukturalnym skóry, odpowiadającym za jej jędrność, elastyczność i młody wygląd. Jego synteza w organizmie to skomplikowany proces, wymagający obecności specyficznych aminokwasów oraz kofaktorów, takich jak witamina C. W ostatnich latach kosmetyki z kolagenem oraz suplementy kolagenowe do picia zyskały na popularności, jednak czy można mówić o ich skuteczności? A może warto zwrócić uwagę na alternatywne metody wspierania produkcji kolagenu, takie jak odpowiednia dieta czy stosowanie kosmetyków zawierających kluczowe składniki aktywne.

Krem z kolagenem do twarzy – czy naprawdę działa?

Wiele źródeł podaje, że cząsteczki kolagenu są zbyt duże, żeby mogły być wprowadzone do skóry. Najmniejsze cząsteczki hydrolizatu kolagenu (już pociętego) mają ok 1000 Da, a to jest i tak za dużo. Jedno z badań opisujące wchłanianie cząstek kolagenowych podało, że w najlepszym przypadku, gdy stężenie kolagenu w kremie wynosi 2% (a pokażcie mi taki krem!) i użyciu odpowiedniej formulacji z olejem i surfaktantem, uzyskamy przenikalność tylko na poziomie 7%. Ponadto, nie przeprowadzono wystarczającej liczby badań klinicznych, aby poprzeć ideę, że wprowadzenie kolagenu prowadziłoby do wytwarzania kolagenu w naszej skórze. Jaki jest zatem plus kremów z dodatkiem kolagenu? A no taki, że nawilży i poprawi właściwości sensoryczne.

Suplementacja kolagenem czy ma sens?

Suplementy kolagenowe do picia są często reklamowane jako skuteczny sposób na poprawę kondycji skóry i ciągle rośnie liczba dostępnych preparatów. Jak pamiętamy z lekcji biologii ze szkoły, białka w przewodzie pokarmowym ulegają trawieniu do peptydów i aminokwasów (kolagen w swojej formie nie przenika przez ścianę jelita i nie wędruje do skóry twarzy). Co więcej, odpowiednie trawienie białka odbywa się tylko przy bardzo niskim pH żołądka, a niestety osoby jedzące przetworzoną żywność mają z tym problem. Wysokie pH (choć nadal kwaśne) niekorzystnie wpływa na trawienie, a zatem biodostępność niezbędnych aminokwasów do syntezy nowego kolagenu w skórze jest mocno ograniczona.

Z przeprowadzonych na Harwardzie badań na osobach, które stosowały suplementy kolagenowe wstępne wyniki były obiecujące – zauważono poprawę jędrności, elastyczności i zawartości wilgoci w skórze, a zmarszczki stały się mniej widoczne. Jednak badania nie były właściwie przeprowadzone i nie było jasne, czy te ulepszenia skóry były faktycznie spowodowane kolagenem. Większość badań wykorzystywała dostępne w sprzedaży suplementy, które zawierały w swoim składzie poza kolagenem: witaminy, minerały, przeciwutleniacze, koenzym Q ₁₀ , kwas hialuronowy i siarczan chondroityny (wspiera pracę stawów i hamuje choroby zwyrodnieniowe). Brakuje uczciwych metaanaliz.

A poza tym, jak to mówią, nie trzeba jeść włosów, żeby rosły włosy 😉

Synteza kolagenu w organizmie – rola witaminy C i aminokwasów

Proces syntezy kolagenu w organizmie rozpoczyna się w fibroblastach – komórkach skóry odpowiedzialnych za produkcję białek strukturalnych. Kluczowe aminokwasy, które muszą się znaleźć w organizmie, aby wziąć udział w tym procesie to glicyna, prolina i lizyna (dodam, że lizyna zapobiega również wiązaniu się enzymów trawiących kolagen). Witamina C pełni istotną rolę jako kofaktor enzymów hydroksylujących prolinę i lizynę i jest niezbędna do tworzenia stabilnej struktury kolagenu. Badania wykazały, że obecność witaminy C zwiększa syntezę kolagenu w ludzkich fibroblastach skóry, co podkreśla jej znaczenie w utrzymaniu zdrowia skóry.

Do budowy kolagenu potrzebne są jeszcze inne składniki, bez których proces nie ruszy. Są to: miedź (obecna w zielonej herbacie), witamina A (olej z nasion marchwi), biotyna, kwasy omega 3 (olej lniany), cynk, witamina E, siarka… To tak w skrócie 😉

Naturalne źródła aminokwasów i witaminy C

Dostarczanie organizmowi odpowiednich aminokwasów oraz witaminy C poprzez dietę jest kluczowe dla efektywnej syntezy kolagenu. Owoce i warzywa, oprócz wolnych i szybko biodostępnych aminokwasów i witamin, zawierają całe bogactwo innych składników odżywczych i minerałów, które również biorą udział w produkcji kolagenu (jeszcze jest woda, która w najlepszy sposób nawodni nasze komórki). Mięso musi być najpierw poddane obróbce termicznej a następnie, po zjedzeniu, białko musi ulec denaturacji w żołądku. Co zachodzi szybciej i efektywniej możemy sami wywnioskować.

Krem z aminokwasami, petydami i ceramidami

Wsparciem odpowiedniej diety jest niewątpliwie stosowanie kosmetyków, w których składzie znajdziemy składniki, które w łatwy sposób wnikną do skóry i będą mogły wziąć udział w syntezie kolagenu. Taki krem znajdziecie w naszym sklepie. Pro collagen zawiera odpowiednie aminokwasy, peptydy, ceramidy, witaminy oraz zieloną herbatę. Peptydy, będące krótkimi łańcuchami aminokwasów, działają jako sygnały dla skóry, stymulując fibroblasty do zwiększonej produkcji kolagenu. Badania sugerują, że peptydy w kosmetykach mogą również poprawiać elastyczność skóry i redukować widoczność drobnych linii.

Czynniki przyśpieszające degradację kolagenu

1. Palenie papierosów – Związki chemiczne w dymie tytoniowym niszczą kolagen i elastynę. Nikotyna zwęża naczynia krwionośne, co ogranicza dopływ tlenu i składników odżywczych do skóry.

2. Promieniowanie UV (słońce i solarium) – UV aktywuje enzymy z grupy metaloproteinaz (MMPs), które rozkładają kolagen. Dochodzi do tzw. fotostarzenia: skóra staje się cieńsza, bardziej wiotka i mniej elastyczna.

3. Nadmierne spożycie cukru (glikacja) – Cukier wiąże się z kolagenem i tworzy zaawansowane produkty glikacji (AGEs), które usztywniają i osłabiają włókna kolagenowe. Proces glikacji przyspiesza starzenie i może utrudniać naturalną regenerację kolagenu.

4. Stres i brak snu – Przewlekły stres podnosi poziom kortyzolu, który zmniejsza syntezę kolagenu. Sen to czas, kiedy fibroblasty intensywnie pracują nad regeneracją — jego brak to mniejsza produkcja kolagenu.

5. Alkohol – Odwadnia skórę i powoduje stres oksydacyjny, co osłabia zdolność komórek do produkcji kolagenu.

6. Stan zapalny i stres oksydacyjny – Przewlekłe stany zapalne (np. z powodu złej diety, zanieczyszczeń, chorób skóry) aktywują enzymy, które niszczą kolagen.

Podsumowanie

Efektywna synteza kolagenu w skórze wymaga obecności kluczowych aminokwasów i witaminy C oraz ich odpowiedniego dostarczenia do organizmu. Suplementacja kolagenem do picia może być mniej skuteczna w przypadku zaburzeń trawienia białek spowodowanych np. nieodpowiednim pH żołądka. Dlatego warto zwrócić uwagę na zbilansowaną dietę bogatą oraz stosować kosmetyki zawierające składniki, które z łatwością pokonają barierę skóry oraz unikać sytuacji sprzyjających niszczeniu kolagenu.

Oczywiście jest to moje zdanie, nie trzeba się z nim zgadzać 🙂

Bibliografia.